Τι είναι η ψυχοθεραπεία
« Η ψυχοθεραπεία είναι η θεραπεία με ψυχολογικά μέσα των προβλημάτων συναισθηματικής φύσεως κατά την οποία ένα εκπαιδευμένο άτομο δημιουργεί σκόπιμα μια επαγγελματική σχέση με τον ασθενή με σκοπό: 1) την αφαίρεση, μετατροπή ή επιβράδυνση της εξέλιξης υπαρχόντων συμπτωμάτων, 2) την μεταβολή διαταραγμένων διαδικασιών συμπεριφοράς και 3) την προαγωγή θετικής ανάπτυξης και εξέλιξης της προσωπικότητας.» (Wolberg, 1988, p. 3).
Αν αλλάξουμε την λέξη «ασθενής» με την λέξη «άτομο», καθώς «όσο πιο υγιής είσαι, τόσο πιο πολύ ωφελείσαι από την ψυχοθεραπεία», ο ορισμός που εξέφρασε ο Wolberg (1988), θα μπορούσε να θεωρηθεί μια όσο το δυνατόν πιο ακριβής και σαφής αποτύπωση της διαδικασίας, η οποία καλείται ψυχοθεραπεία.
Ψυχοθεραπεία είναι η διαδικασία, κατά την οποία το άτομο, που αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία, συνεργάζεται με τον ψυχοθεραπευτή προκειμένου να διερευνήσει και να βρει τις βαθύτερες αιτίες, που του έχουν προκαλέσει τα προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζει στο παρόν και να τις αναπλαισιώσει. Με την ψυχοθεραπεία αντιμετωπίζονται και μειώνονται/εξαλείφονται τα προβλήματα ψυχικής υγείας ενός ατόμου, ενώ συγχρόνως βελτιώνεται η ποιότητα ζωής. Ο μακροπρόθεσμος στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να αποκτήσει ο θεραπευόμενος αυτογνωσία, να αποκτήσει, δηλαδή, επίγνωση των συναισθημάτων, αλλά και των πράξεών του, να γίνει πιο ανθεκτικός στις δυσκολίες της ζωής, αποκτώντας την ικανότητα να βρίσκει λύσεις κ.α. και περιορίζοντας τις εσωτερικές συγκρούσεις. Αυτό επιτυγχάνεται με την ψυχοεκπαίδευση, δηλαδή την κατανόηση, την ενίσχυση δεξιοτήτων και την δόμηση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την εκάστοτε ψυχική κατάσταση.
Συνθετική Προσέγγιση
Η ελληνική εκδοχή της Συνθετικής Ψυχοθεραπείας βασίζεται στη σύνθεση των διαφόρων προσεγγίσεων και ειδικότερα όλων των γνωστών ψυχολογικών μοντέλων (ψυχανάλυση, συμπεριφορισμός, Rogerιανό/υπαρξιστικό, Gestalt, Kelly, συστημικό) με τις σύγχρονες νευροεπιστήμες.
Η συνθετική ψυχοθεραπευτική αυτή προσέγγιση είναι μία ευέλικτη προσέγγιση,η οποία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εξατομίκευση της θεραπευτικής πρακτικής σύμφωνα με τα αιτήματα και τις προσωπικές ανάγκες κάθε ατόμου, μέσα από ένα περιβάλλον στήριξης, σεβασμού και βαθιάς αίσθησης ειλικρινούς αποδοχής στις ανάγκες και τα αιτήματα του θεραπευόμενου.
Η κεντρική ιδέα της συνθετικής ψυχοθεραπείας είναι ότι καμία μεμονωμένη μορφή θεραπείας δεν είναι τέλεια ή τουλάχιστον επαρκής για όλες τις περιπτώσεις και για όλα τα είδη ψυχικών δυσκολιών, καθώς κάθε άτομο είναι ένα μοναδικό σύνολο χαρακτηριστικών, εμπειριών, αναγκών. Τοιουτοτρόπως, η συνθετική προσέγγιση προϋποθέτει την εξοικείωση και εκπαίδευση του ψυχοθεραπευτή σε όλες τις θεραπευτικές σχολές, ώστε να μπορεί να συνθέτει θεωρίες και τεχνικές ανάλογα με τα συμφραζόμενα της περίπτωσης του εκάστοτε θεραπευόμενου. Ο συνθετικός ψυχοθεραπευτής, αξιοποιώντας την εκπαίδευσή του, παίρνει τις πιο κατάλληλες θεωρητικές ιδέες και πρακτικές τεχνικές από τις βασικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις και τις συνθέτει σε ένα αμάλγαμα, ειδικά προσαρμοσμένο στις θεραπευτικές ανάγκες του εκάστοτε ατόμου. Η σύνθεση αυτή δεν γίνεται αμεθόδευτα, αλλά με τρόπο που συνδυάζει την κλινική αντίληψη, την αδιαμφισβήτητη γνώση, την βιολογική βάση των προβλημάτων/συμπεριφορών, την κατανόηση των υπαρχόντων προβλημάτων και τις παρεμβάσεις που αναμένεται να προκύψουν.
Τα βασικά πλεονεκτήματα, λοιπόν, της συγκεκριμένης προσέγγισης είναι η ευελιξία και η δυνατότητα προσαρμογής στις ανάγκες και επιθυμίες του κάθε ατόμου. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι είναι μία προσέγγιση αποτελεσματική τόσο στη βραχεία όσο και στην πιο μακροπρόθεσμη συμβουλευτική /ψυχοθεραπεία.
Διαδικασία Ψυχοθεραπείας
Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας βασίζεται στην θεραπευτική σχέση που δημιουργείται μεταξύ θεραπευόμενου και θεραπευτή. Στις πρώτες συνεδρίες γίνεται λήψη του ιστορικού σας, τίθεται το θεραπευτικό συμβόλαιο μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου, αναλύουμε τα βασικά θέματα, τα οποία σας οδήγησαν στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία και θέτονται οι θεραπευτικοί στόχοι. Στην συνέχεια εξετάζουμε μαζί τον τρόπο, με τον οποίο θα συνεργαστούμε και ορίζουμε εβδομαδιαία ημέρα και ώρα συνάντησης.
Ο αριθμός των συνεδριών συνήθως δεν είναι προκαθορισμένος. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ο χρόνος που χρειάζεται για να δει τις αλλαγές, που εκείνος επιθυμεί, ώστε να βιώσει κάποια ψυχική μετακίνηση στην ζωή του είναι υποκειμενικός και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα τη δομή της κάθε προσωπικότητας, τη συμπτωματολογία στην κάθε περίπτωση καθώς και τις συνθήκες στη ζωή του κάθε ανθρώπου.
Είναι σημαντικό να τονιστεί, πως η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία αλλαγής, (μέχρι το σημείο που επιλέγει ελεύθερα το κάθε άτομο φυσικά), ενίοτε «δυσάρεστη» ή «δύσβατη», αλλά κατά κύριο λόγο ανακουφιστική και απαιτεί πάνω από όλα επιθυμία για αλλαγή και ελεύθερη βούληση.
Διάρκεια συνεδρίας
Η κάθε συνεδρία διαρκεί 50 λεπτά.
Απόρρητο
Οτιδήποτε ειπωθεί μέσα στη συνεδρία, προστατεύεται από το απόρρητο, προκειμένου να διαφυλαχθεί η σχέση ασφάλειας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στον Ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή και στο θεραπευόμενο. Ο ψυχοθεραπευτής έχει το δικαίωμα να σπάσει το απόρρητο μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις: όταν, δηλαδή, απειλείται η ασφάλεια του ίδιου του θεραπευόμενου ή κάποιου άλλου. Σε αυτή την περίπτωση, ο θεραπευόμενος ενημερώνεται από τον ψυχοθεραπευτή για την άρση του απορρήτου αλλά και για τους λόγους, που θα προβεί σε μία τέτοια πράξη (ΦΕΚ 2344/Β/18-6-2019).